Hukuk, kamu hukuku ve özel olmak üzere iki farklı temel alan üzerinden incelenmektedir. Bu ayrımın belirlenmesinde temel alınan kriterler, ülkelere göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak; taraflardan biri diğerinden üstünse ve kamunun gücünü temsil ediyorsa, kamu hukukunun görev kapsamına girer. Kısaca; toplum çıkarı söz konusu ise kamu hukuku, bireyin çıkarı söz konusu ise özel hukuk devreye girer.
Kamu hukuku kapsamında değerlendirilen dallardan biri olan icra hukukunda ise zorla yerine getirme durumu söz konusudur. Özel hukuktan doğan borçları ödemeyen tarafın haksızlığını gidermek adına kamu gücünün yardımı ile borcun ödenmesi sağlanmaktadır.
İcra Nedir?
İcra hukukunu doğru ve net bir şekilde anlatabilmek için ilk olarak icranın tanımını yapmak gerekir. İcra kelime anlamıyla bir alacağı tahsil etmek için yürütülmesi gereken tüm yasal işlemler demektir. İcra Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen icra işlemleri, icra uzmanları ve avukatlar eşliğinde kişiler adına yürütürler.
Bir kişinin herhangi bir konu nedeniyle borcunu, ödeme günü geçtiği halde ödememesi durumunda icra işlemlerine başlanabilir. Böyle durumlarda öncelikli olarak anlaşma yoluna gidilmelidir. Eğer anlaşmaya varılamıyorsa, bir avukat ile anlaşıp borcu icra aracılığı ile tahsil etmek gerekir. Bunun sonucunda, icra süreci için ilk adım atılır ve süreç başlamış olur.
İcra Hukuku Nedir?
İcra hukuku; bir kişinin ya da kurumun farklı nedenlerden kaynaklanan alacaklarının kanun yoluyla alınmasını sağlayan hukuk dalıdır. Borçlu kişi ya da kurumların borçlarını, kendi rızaları ile ödememesi halinde devreye girer. İcra dairesi aracılığı ile haciz baskısı kurulur ve alacağın tahsil edilmesi sağlanır
Alacak ve borç durumları, birden fazla nedenden dolayı ortaya çıkabilir. İcra hukukunda alacaklara çek, senet, poliçe, fatura, kredi, kredi kartı, ipotek, nafaka alacakları örnek olarak gösterilebilir. İcra hukuku genel anlamda para tahsili olarak ifade edilebilir. Ancak bunun yanında kapsadığı konular arasında şunlar da bulunmaktadır:
- taşınmazların tahliyesi ve teslimi,
- taşınır teslimi,
- bir işin yapılması veya yapılmaması,
- irtifak hakkına ilişkin ilamların icrası,
- çocuk teslimi,
- çocukla kişisel ilişkinin kurulması
İcra Hukuku Süreci Nasıl İşler?
İcra hukuk süreci, uzman ve deneyimli avukatlar eşliğinde yürütülen bir süreçtir. Bu hukuk dalı kapsamında ilk öncelik; en hızlı şekilde, adil olan sonuca ulaşmaktır. Alacaklarını alamayan ya da borcu olan kişiler, sorunun çözümü için avukatlara danışarak süreç hakkında bilgi sahibi olabilirler.
İcra hukuku sürecinin sorunsuz şekilde tamamlanması ve sonuca başarılı şekilde ulaşılması önemlidir. Alacaklı tarafın, tahsil edemediği ödemeleri sebebiyle mağdur duruma düşmesini engellemek öncelikli hedeftir. Bu hedefe ulaşabilmek adına borçlu hakkında bilgi alınmalı ve malvarlığı öğrenilmelidir. Bilgilere ulaşmada sorun yaşamamak adına bir avukatla çalışmak, en mantıklı adım olacaktır.
Tüm bunların yanında icra hukuku, borçlu olan tarafın haklarını da koruyan bir disiplindir. Borçlunun borcundan kurtulması ya da borcun iptaline yönelik dava açması, icra hukukunun görev kapsamına girer. Bu hukuk dalı, borçlu ve alacaklının haklarını korumak adına düzenlenmiştir.
İcra Takibi Nasıl Yapılır?
İcra takibi yaparken izlenmesi gereken yol, alacağın ya da borcun kaynağına göre değişir. Bu değişim şöyle açıklanabilir:
- Eğer alacak bir mahkeme kararına dayanıyorsa, ilamlı icra;
- Alacak bir çek, poliçe ya da bonoya dayanıyorsa, kambiyo senetlerine özgü icra takibi;
- Alacağa dair bir belge yok ya da bu türlerden hiçbirine girmiyorsa, ilamsız icra şeklinde olmaktadır.
Tüm bunların yanında icra takibini başlatmak için icra dairesi üzerinden, şahsen veya avukat aracılığı ile işlem yapılmalıdır. Bunun sonucunda borçluya, ödeme emri gönderilir. Emri alan borçlu 7 gün içinde itiraz etmezse, takip kesinleşecektir. Kesinleşmenin ardından alacağın tahsil edilmesi için haciz yolu açılır. Haciz yolu, borçlunun mallarının satılması ile elde edilen bedel üzerinden alacaklının borcunun karşılanmasını sağlar.
